Dat jodium belangrijk is voor ons immuunsysteem weten we al heel lang (maar we neigen er continue naar dit te vergeten). Iedereen weet dat jodium in de vorm van betadine op een verse wond aangebracht de wond desinfecteert. Ook in onze luchtwegen werkt het antibacterieel en antiviraal. Handig tijdens deze corona-pandemie dus. Maar hoe krijg je er voldoende van binnen als je, net als ik, geen brood eet?

Honderd jaar geleden was het zo dat mensen die in de kustprovincies woonden vanzelfsprekend voldoende jodium binnen kregen, omdat dit daar toen nog voorkwam in de grond. Tegenwoordig is de grond dermate verschraald dat er te weinig van in de grond zit en dus ook te weinig in de planten die erop groeien. Waar eerst alleen de Nederlanders die ver bij de kunst vandaan woonden een jodiumtekort hadden, breidde dit zich uit naar heel Nederland. Daarom wordt er sinds 1928 jodium aan het zout toegevoegd. Aanvankelijk werd er zo veel zout gebruikt in brood dat dit voldoende jodium leverde. Tot men op een gegeven moment wettelijk regelde dat brood minder zout moest bevatten omdat men te veel zout binnen kreeg. Toen werd er speciaal bakkerszout in het leven geroepen met extra jodium om tekorten alsnog te voorkomen.

In Nederland komt een jodiumtekort niet heel veel meer voor. Vooral niet bij de mensen die 4 boterhammen of meer per dag eten. Maar bij mensen die minder dan 1 boterham per dag eten (wat ik zeker aan zou raden!) komen jodiumtekorten vrij veel voor. Ook als je brood zelf bakt zonder bakkerszout kan er een jodiumtekort ontstaan of wanneer je extra behoefte eraan hebt zoals tijdens de zwangerschap. Op zich allemaal geen punt, want als je dit weet kan je erop anticiperen.

Hoeveel heb je überhaupt nodig? De gezondheidsraad heeft het over 150 microgram per dag voor volwassenen. Daar is best gemakkelijk aan te komen. Allereerst raad ik iedereen een goede multivitamine aan, waar meestal al 75 microgram in zit. Dan kan je de rest vervolgens gemakkelijk aanvullen met gejodeerd zout, zeezout, zeewier of dieren die uit de zee komen. Door voldoende van deze voedingsmiddelen te eten is het zelfs goed mogelijk om zonder multi voldoende jodium binnen te krijgen. Kijk maar eens naar onderstaande tabel met jodiumrijke voedingsmiddelen.

Ons immuunsysteem kan niet zonder jodium. En misschien is dat belangrijker dan we denken. Want als je epidemiologisch kijkt dan ziet men in een land als Japan, dat bekend staat om zijn hoge jodium inname, een erg laag stertecijfer aan corona. Daar zou een relatie tussen kunnen zitten. Maar er is nog een reden om aan jodium te denken ter bescherming tegen een ernstig beloop van een corona-infectie. Zo werd bij een onderzoek met lammetjes en luchtweginfecties (RS-virus) ontdekt dat jodiumsuppletie een duidelijk beschermend effect had voor het longweefsel.
Eén ding is zeker: een jodiumtekort zal zeker niet helpen!

Bronnen

• Verheesen RH, Traksel RAM. Iodine, a preventive and curative agent in the COVID-19 pandemic? Med Hypotheses. 2020 Nov;144:109860. doi: 10.1016/j.mehy.2020.109860. Epub 2020 May 23. PMID: 32540604; PMCID: PMC7244430.
• Derscheid RJ, van Geelen A, Berkebile AR, Gallup JM, Hostetter SJ, Banfi B, McCray PB Jr, Ackermann MR. Increased concentration of iodide in airway secretions is associated with reduced respiratory syncytial virus disease severity. Am J Respir Cell Mol Biol. 2014 Feb;50(2):389-97. doi: 10.1165/rcmb.2012-0529OC. PMID: 24053146; PMCID: PMC3930944.
• https://nevo-online.rivm.nl