Waarom je de ene dag 2 kilo zwaarder bent dan de andere dag

Evert BerkelaarAfvallen26 Comments

Bijna wekelijks spreek ik een gefrustreerd persoon die meent dat elke koolhydraat die hij of zij eet meteen in de vetmassa gaat zitten. Na een avondje chips en bier zijn ze namelijk meteen 2 kilo zwaarder. Hoe frustrerend is dat!

Lieve mensen, als je een dag na een grotere of koolhydraatrijke maaltijd plotseling één of twee kilo zwaarder bent is dat geen vet!

Twee kilo vet komt overeen met 18.000 kcal. Nu kan je best eens een dag 1000 kcal meer eten dan een andere dag maar geen 18.000 kcal. Een zak chips van 200 gram levert je gemiddeld 1000 kcal. Je zou dus bij wijze van spreken 18 zakken chips moeten eten om aan 18.000 kcal te komen. Dat is voor de meeste van ons echt te veel.

 

Hoe kunnen we die gewichtsverschillen dan verklaren?

Bij de meeste mensen heeft dit alles te maken met de koolhydraatreserve in het lichaam en het vocht dat daar bij hoort. Wij mensen kunnen koolhydraten opslaan in de vorm van glycogeen. Dat is handig, want als we dan plots moeten vechten of vluchten hebben we daar brandstof voor. Vechten en vluchten lukt namelijk niet op vetverbranding maar doe je op koolhydraten. In het lichaam hebben kunnen we zo’n 2000 kcal aan glycogeen opslaan. Met name in de lever en de spieren.

Hoeveel koolhydraten hebben we op voorraad?

Natuurlijk verschilt dit per persoon. Een kleine dame zal minder koolhydraten hebben dan een grote kerel. Dit is puur omdat deze grote kerel meer spiermassa heeft. Een ‘gemiddeld persoon’ van ongeveer 70 kg kan ongeveer het volgende aan koolhydraten opslaan:

  • 100 gram glycogeen in de lever
  • 400 gram glycogeen in de spieren
  • 15 gram glucose in het bloed
  • 2 gram glucose in de hersenen

Dit is totaal 517 gram in heel het lichaam, mits alle voorraden helemaal ‘opgeladen’ zijn. Omdat 1 gram koolhydraat 4 kcal levert komt deze 517 gram overeen met 2068 kcal.

Glycogeen, vocht en de weegschaal

Het is belangrijk om je te realiseren dat ons glycogeen vocht vasthoudt. Per gram glycogeen ongeveer 2 tot 3 gram water. Dit kan je merken wanneer je jezelf weegt. Stel dat je gister helemaal vol zat met glycogeen en je dus ruim 500 gram glycogeen bij je had. Vervolgens ga je veel sporten want je wilt bijvoorbeeld afvallen. En omdat je wilt afvallen heb je besloten om weinig koolhydraten te eten want zoiets had je ergens eens gehoord. Het kan zijn dat je dan op zo’n dag al je glycogeen opmaakt. Dat betekent dat je lichaam 500 gram glycogeen verbrandt. Voor elke gram glycogeen die je lichaam verbruikt zal je ongeveer 2 tot 3 gram vocht gaan verliezen. Dat kan dus oplopen tot anderhalve liter dus opnieuw anderhalve kilo. Over het algemeen neemt je lichaam hier een aantal uur de tijd voor om dit vocht kwijt te raken. Veel mensen merken dat ze in de avond of nacht na een trainingsdag vaker moeten plassen. Dat heeft daar dus mee te maken. Als deze persoon zich de volgende dag gaat wegen zal hij mogelijk 2 kilo lichter zijn (500 ram glycogeen en 1500 gram water). Dit verschijnsel ziet men ook van in de eerste week na de start van een koolhydraatarm dieet. Men valt de eerste weken veel en snel af, maar dit heeft meestal maar weinig met vet te maken en meer met dit fenomeen.

‘Plots’ twee kilo zwaarder

Het omgekeerde gebeurt natuurlijk als je glycogeenvoorraad op is en je dit plots aanvult. Je kunt door een lage koolhydraatinname en/of een hoog verbruik van je koolhydraten op een zeker moment helemaal ‘leeg’ zijn. Als je dan één keer een frietje eet met een paar biertjes neemt kan het gebeuren dat je lichaam al die koolhydraten gaat opslaan in je glycogeen. Hierdoor zal je vervolgens ook water gaan vasthouden en dan kan je de volgende dag 2kg zwaarder zijn. Opnieuw heeft dit helemaal niets met vet te maken! Zodra je de koolhydraten weer verbruikt zal je de glycogeen en het bijbehorende vocht weer kwijtraken. Geen paniek dus!

Vulling van spijsverteringskanaal

Tot slot gaat niet iedereen op gezette tijden volgens de klok naar het toilet. De kans dat je op de weegschaal het verschil van darm- of blaasinhoud zit te meten is daarmee best reëel.

Weeg je niet elke dag

Dit soort dagelijkse verschillen in je gewicht zijn helemaal niet zo interessant. Ik raad daarom altijd aan om maximaal éénmaal per week op de weegschaal te staan. Voor veel mensen is de donderdag de dag waarop ze het minste wegen. Dit komt doordat ze in het weekend meer eten en ook meer koolhydraten. Dan gaan ze na het weekend weer goed op hun voeding letten en zijn ze tegen donderdag weer (voor een deel) door hun glycogeenvoorraad heen.

 

Kies een vast weegmoment

Nu raad ik niet per se de donderdag aan om je te wegen maar ik wil graag dat je snapt dat het niet zinvol is om een weging van zondagavond te vergelijken met een weging van donderdagmorgen vroeg. Kies een vaste dag in de week en zelfs een vast tijdstip. Ga bijvoorbeeld elke maandag op de weegschaal staan, ’s morgens direct bij het opstaan, voordat je hebt gegeten maar nadat je geplast hebt.

Advertentie

26 Comments on “Waarom je de ene dag 2 kilo zwaarder bent dan de andere dag”

  1. Werd echt niet goed vanavond! Vanmiddag weeg ik me,gewoon nieuwsgierigheid. Ik weeg 60,4 kg. Hmm denk ik ok nog 4 ons en dan weeg ik 60 joepie. 2 bruine botethammen later met kaas en zonder boter,goede work out van 80 minuten liter water weeg me na het douchen en weeg gewoon 62 kg. Hoe kan dat? Ik ben 1,5 jaar geleden gestopt met roken toen woog ik rond de 58 kg. Wist dat ik aan zou komen zo rond de 2kg maar geen 4. Ik ben 50 jaar en ben nog niet van plan om er uitgezakt uit te zien. Groetjes Simone

    1. Hallo Simone,
      Dit soort gewichtsschommelingen kunnen zeer frustrerend zijn maar kunnen nooit worden verklaard door vetmassa. Een kilo vet ontstaat door een sur-plus van 9000 kcal en dat lukt niet binnen een paar uur. Het is dus vocht en/of de inhoud van het spijsverteringskanaal.

      Het is beter om je elke dag 1 x te wegen en dan een gemiddelde per week te berekenen voor de evaluatie.

      Hartelijke groet,
      Evert

      1. En in je artikel geef je aan dat je maximaal één keer per week moet wegen. Beetje tegenstrijdig. Ik zou inderdaad adviseren om juist iedere dag te meten, op hetzelfde tijdstip. Houd de metingen bij in een grafiek in Excel en trek er een trendlijn doorheen. Die pieken/dalen worden er dan als het ware uitgehaald waardoor je een soort gemiddelde ziet. Vind je dit te ingewikkeld? Weeg dan inderdaad iedere dag op hetzelfde tijdstip en bereken het gemiddelde over een week. Wanneer je de gemiddeldes op een rij zet heb je ook goed beeld van je gewichtstoename of afname.

        1. Het één keer week wegen op een eik moment is voor veel mensen veel rustgevender dan het dagelijks wegen. Maar als je dagelijks weegt moet je inderdaad werken met een gemiddelde per week. Een en ander hangt natuurlijk ook af van je specifieke doel. Bodybuilders willen bijvoorbeeld max 0,5% per week aankomen en dan is iets meer nauwkeurigheid en dus dagelijks wegen aan te raden. Wanneer je 30 kg overgewicht hebt is één keer week wegen voorlopig prima.

  2. Dit komt bij meerdere mensen voor. Het gewicht is een zeer complex systeem waarop meerdere factoren invloed hebben. De kunst is dus om naar het grotere plaatje te kijken. Hiervoor zouden we echt eens samen moeten gaan zitten tijdens een consult. Maar blijf sowieso doorgaan met op je voeding letten en bewegen. Houd het ook bij. Dat is essentieel en verschaft veel informatie voor eventuele adviezen of bijstellingen.

  3. Beste Evert,
    Ik ben 6 weken geleden gestopt met laxeren, ik woog toen 59 kilo. Ik wist dat je bij stoppen aankomt omdat je lichaam weer vocht gaat vasthouden en idd de afgelopen weken woog ik tussen de 61 en 62.5 kilo.
    Ik train iedere dag anderhalf uur, hometrainer, loopband, cruncher, etc. en probeer daarnaast ook nog 5 km te lopen.
    Ik heb al 3 jaar hetzelfde gezonde dieet met veel groenten, kip en vis en volkoren crackers ipv brood.
    Hoe kan het dat ik nu ineens 63 kilo weeg ?
    En hoe lang duurt het voordat mijn lichaam hersteld is van het laxeren(heb ik 3 jaar gedaan)?
    Ik doe er alles aan om slank te blijven omdat ik na het stoppen met roken 4 jaar geleden behoorlijk gezet werd. In totaal ben ik 30 kilo afgevallen en panisch dat het weer die kant op gaat omdat ik niet meer laxeer (ik weet hoe slecht het voor je lijf is).
    Kun je me wat dat schommelen van gewicht betreft aub geruststellen?
    Alvast veel dank,
    Hanneke

    1. Beste Hanneke,

      Wanneer je drie jaar lang laxeert laat dit zijn sporen na in het lichaam. Ik heb vaker mensen hiermee behandeld en ik heb geleerd dat het lichaam eerst hersteld moet zijn voordat we weer iets kunnen zeggen of verwachten wat betreft het gewicht. Gemiddeld neem je gemiddeld zo’n 3 kg per dag in aan voedsel en vocht. Wanneer het spijsverteringssysteem niet goed functioneert kan er van alles mee gebeuren en zodoende verschilt het gewicht dan van dag tot dag.
      Mijn advies is dus: eerst goed het spijsverteringssysteem herstellen. Hoe dat precies moet hangt af van de bijkomende klachten en kan ik alleen in een consult goed bekijken.
      Hartelijke groetjes,
      Evert

  4. Beste Evert,
    Laatst goed gestapt e veel gedronken! (3 flessen Cava)!
    Nu 2 kilo zwaarder. Zie dat jij spreekt van koolhydraten, maar dit zijn toch suikers?
    Graag jouw verklaring.

    1. Beste Jan,
      Het zal allicht te maken hebben met de vochtbalans. Maar met alleen deze informatie kan ik de 2 kg extra niet verklaren. Maar ik weet wel zeker dat het geen 2 kg vet is.
      M.v.g. Evert

  5. Top artikel.
    Ik val gestaag af en hou in app bij wat ik eet en weeg elke dag. Dit fenomeen van blij met gewicht en dan ineens weer 1,5kg zwaarder was frustrerend en begreep ik niet. De neiging om de handdoek in de ring te gooien. Met dit top artikel weet ik meer en ben ik gerustgesteld en ga ik gestaag door, want ik val wel af !

  6. Ik heb me de hele week redelijk gedragen wat eten betreft…. me gerealiseerd dat ik niet zou zijn afgevallen, een paar ons erbij misschien .
    Gisteravond op een feestje een pizza gegeten en vanmorgen (ik weeg me altijd op vrijdag ochtend) 2 kilo eraan ten opzichte van vorige week…… dit is zooooooo k!!!!

  7. Ik ben 16 kg kwijt door een koolhydraatarm dieet, in de afgelopen 3 weken 5 kg aangekomen, door vakantieweken, af en toe een klein ijsje, 3 barbeques en 3 avonden wijn, 2 dagjes
    Weg met uit eten.
    Ik ben nu weer 2 weken streng aan het opletten, maar de kg blijven plakken. Ik houdt sowieso veel vocht vast,maar het is enorm frustrerend….

    1. Beste Joyce,
      Ik begrijp de frustratie, maar wanneer je de levensstijl van voor de vakantie weer oppakt is het de verwachting dat je gewoon weer structureel op gewicht komt of verder afvalt. Probeer vertrouwen te houden. Over een paar weken kan je het grotere plaatje zien.

      Hartelijke groetjes,
      Evert

  8. hallo,
    ik ben al een maand bezig met afvallen. sinds maandag ben ik begonnen met 2 maaltijden te eten, tussendoor niks en intermittent fasting te doen. dinsdag woog ik 61.6 kg en de volgende dag 64.4 . ik kom van 67.5. kan het zijn dat ik binnekort mijn regels ga krijgen ?
    ik ben een lichtjes aan het panikeren ..
    mvg
    zehra

    1. Beste Zehra,
      Zonder iets van de calorische inname te weten kan ik er helaas niets van zeggen. Ik raad je aan om een voedingsdagboek bij te houden, dan weet je wat betreft calorieen precies hoe het ervoor staat.
      Maar geen paniek. Er is altijd weer wat aan te doen, nooit panikeren op basis van één weging.

      Hartelijke groetjes,
      Evert

  9. Beste evert,

    Ik ben sinds 2 weken bezig met een khd arm dieet. Ik hou alles bij wat ik eet en kom niet over de 30 gram khd per dag, ik drink minstens 2 liter water, slaap iedere dag 8 uur, niet gestrest en sport 4 keer in de week. Maar toch kom ik aan… ik ben behoorlijk zwaar en je zou denken dat het de eerste weken juist eraf zou moeten vliegen ? Heeft u een tip?

    Mvg,

    Melinda

    1. Beste Melinda,

      Mogelijk is dit te verklaren door middel van de caloriebalans? Ook zonder koolhydraten gebeurt het best veel dat mensen te veel calorieen binnen krijgen. Een andere optie is dat het lichaam niet in vetmetabolisme komt, ondanks de lage koolhydraat inname. Nuchter bewegen kan een optie zijn dan (neem altijd wel de medicatie van de arts op de normale tijden). En er is altijd een kans dat er geen vetverbranding plaats kan vinden door een tekort aan een bepaalde voedingsstof. Maar natuurlijk is er iets aan de hand als het afvallen niet zomaar lukt.
      Mijn advies in een dergelijk geval is om een afspraak te maken voor persoonlijk advies. Zoiets moet even goed uitgezocht worden.

      Hartelijke groetjes,
      Evert

  10. Mijn ervaring zegt dat de weegschaal niet liegt maar de fluctuaties inderdaad liggen aan de eerder genoemde redenen zoals vocht en darminhoud en blaasinhoud. Mijn truc is het Meten van de omvang van mijn buik ter hoogte van de navel die blijft namelijk altijd gelijk ook al ben je de ene dag 2 kilo zwaarder dan de andere pas als ik 2 of 3 cm buikomvang krijg dan weet ik zeker dat ik echt 2 kilo zwaarder ben geworden aan vet. Dus je kunt best de ene dag 2 kilo zwaarder zijn maar je zult zien dat je buikomvang precies hetzelfde is dus mijn advies is om een combinatie aan te houden.

  11. Ik ben vorige week begonnen met hardlopen, 3 trainingen gedaan. Lekker gesport, goed op de voeding gelet. Na een week is de balans, 2.5kg zwaarder.

    Hoe is dit te verklaren?

    1. Beste Sync,
      Erg lastig om te zeggen wat er nu precies aan de hand is natuurlijk. Is het een eenmalige meting geweest of een gemiddelde van de week? Wat je in elk geval vrijwel zeker weet is dat dit niets te maken heeft met vetmassa. Want 2,5 kg vet is ruim 20.000 calorieen en dat heb je duidelijk niet meer gegeten dan verbruikt. Het is waarschijnlijker dat je door de voedingsverandering (misschien meer vezels/groente?) meer voeding vasthoudt in het spijsverteringskanaal.
      Ik zou zeggen: ga nog even zo goed door en meet volgende week opnieuw.
      Succes.

  12. Ja hoor deze week 40km gewandeld(wat ik nog wel vaker doe) daarbij 2x aan krachttraining gedaan warvan de vrijdag intensief. En wat denk je 65.4 kg woensdag nog gewogen stond t precies goed 63.8 (mijn vaste getal sinds ik 25 kg afviel) elke week weeg ik me op donderdag normaal en dan weeg ik precies het goede getal. Nu ook op donderdag gedaan en vanaf donderdag was ik ineens zwaarder. Wel gisteren een frietje gegeten dus dat verklaart t denk ik .

  13. Ik ben twee maanden lang streng op dieet geweest en ongeveer 7 kg afgevallen. Nu heb ik weer een eerste feestje gehad met veel bier en chips. De volgende ochtend was ik een halve kg aangekomen, maar gedurende de week kwam er steeds meer gewicht bij. Ik ben nu, drie dagen later, 2,5 kg zwaarder. Wat kan ik het beste doen? Ik drink extra veel en neem nog minder calorieën dan hiervoor.

    1. Het lijkt mij zeker dat je geen 2,5 kg vet bent aangekomen.
      Daarom zou ik dus vooral niet nog minder calorieen gaan eten. Als het inderdaad glycogeen is, zal je beter af zijn met meer beweging (tijdelijk). Of met geduld verwacht ik ook dat dit extra vocht gewoon verdwijnt de komende dagen.

      Hartelijke groetjes – Evert

Laat een antwoord achter aan Melinda Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.