Koolhydraten in het oerdieet

Evert BerkelaarAfvallen, Blog

De volwassen man at in de periode 2007 – 2010 gemiddeld 284 gram koolhydraten (suikers) per dag waarvan 127 gram korte koolhydraten die snel het bloedsuiker verhogen (de zogenaamde mono- en disachariden).

Vrouwen eten gemiddeld iets minder dus daarbij liggen de cijfers wat lager. Kinderen snoepen duidelijk meer want bij hen liggen de cijfers hoger dan bij volwassenen. Aldus het kenniscentrum van suiker.

Dat is veel, heel veel suiker. Het zou voor onze voorouders niet gemakkelijk zijn om zoveel koolhydraten te eten, als het al mogelijk voor ze zou zijn om er zoveel van te verzamelen. Om aan 284 gram koolhydraten te komen met voedingsmiddelen uit het paleodieet zou je bijvoorbeeld 100 gram honing, 500 gram banaan en 500 gram zoete aardappel moeten eten. Dat zijn zo’n beetje de koolhydraatrijkste natuurlijke voedingsmiddelen. Met andere groente- en fruitsoorten, zoals kolen, penen, appels, aardbei en bessen, zou je werkelijk kilo’s moeten eten om aan 284 gram koolhydraten per dag te komen.

Omschrijving

Hoeveelheid

Energie (kcal) Eiwit(gram) koolh(gram)

vet

(gram)

Honing

100 gram

321 0 80

0

Bataat gekookt

500 gram

470 6 103

2

Banaan

500 gram

475 6 103

2

Totaal  

1.266

11 286

3

Zou jij dit allemaal op kunnen op een dag?

Suikers in de natuur

Voor jager-verzamelaars valt het niet mee om zo veel suiker te eten als wij in het Westen. Zij zijn afhankelijk van de suikers die van nature voorkomen in de plantenwereld en natuurlijk, wanneer het er het seizoen voor was, honing. Op een 11.000 jaar oude rotsschildering uit Spanje is een vrouw te zien die honing uit een boom probeert te halen. Ze is omsingeld door bijen. Hieruit blijkt niet alleen dat onze voorouders allicht bekend waren met de zoete smaak van honing maar ook dat ze er meerdere bijensteken voor over hadden om het zoete spul te bemachtigen.

45785-004-973092F5

(bron)

Uit observaties van hoe de !Kung mensen en de Pygmy indianen (Pygmeeën) uit Afrika leven blijkt dat vergelijkbare scenario’s nog steeds voorkomen. Mensen hebben er echt alles voor over om hun zoetbehoefte te bevredigen. Toch moeten we ons realiseren dat honing een seizoensproduct is. Het is in de natuur niet het hele jaar beschikbaar. In een goed seizoen kunnen Pygmeeën 5 tot 35% van hun energie uit honing halen. Dat komt overeen met 30 tot 160 gram honing per dag op basis van 2000 kcal. Het seizoen duurt slechts twee maanden (juli en augustus). Bovendien bevat ook niet elke boom een bijennest en is er het ene jaar meer honing dan het andere jaar. Het zal dus niet lukken om er elke dag 160 gram van te kunnen bemachtigen. Ver na de landbouwrevolutie, ongeveer 4500 jaar geleden, werden honingbijen voor het eerst gekweekt en gehouden voor de productie van honing.

Andere bronnen van koolhydraten in het oerdieet

Behalve honing beschikten onze voorouders over slechts enkele koolhydraat-rijke voedingsmiddelen. Denk aan de suikers die voorkomen in knollen, wortels, bessen, scheuten, eetbare bloemen en bladeren, zaden, fruit en gom. Dit betreft met name complexe koolhydraten. Voor mono- en disachariden waren ze aangewezen op enkele fruitsoorten, honing en sap uit bepaalde bomen. Net zoals honing waren deze voedingsmiddelen slechts in een bepaald seizoen beschikbaar.

Suikerriet

Een plant met een redelijke hoeveelheid suiker is suikerriet. Deze plant stamt af van dezelfde grassenfamilie als tarwe en mais: het is een graansoort. Onderzoekers stellen dat dit voor het eerst werd verbouwd in Nieuw Guinea, ongeveer 8.000 jaar geleden. Toch gebeurde dit nog niet op grote schaal. In receptenboeken uit de 14e eeuw wordt suiker nog niet genoemd en wordt er nog steeds honing gebruikt in de recepten. In de 17e eeuw werd het gebruik van suiker pas breder ingezet, alhoewel het toen nog zo duur was dat het alleen door de rijken werd gebruikt. Pas in de 19e eeuw werd het ook door de middenklasse gebruikt.

Energierijke koolhydraten

Een belangrijk verschil tussen de koolhydraten van onze voorouders en de onze is dat de hedendaagse koolhydraten omgeven zijn met grotere hoeveelheden energie. De koolhydraten uit het oerdieet zijn omgeven door caloriearme vezels en water dat van nature voorkomt in de desbetreffende plant. Veel hedendaagse koolhydraten zijn omgeven door een energierijk knapperig randje zoals friet, chips etc. En bij brood zie je dat er behalve het zetmeel slechts weinig anders meer in voorkomt. Pure koolhydraten dus. Doordat de koolhydraten in het oerdieet omgeven zijn door vezels moet je er veel meer op kauwen dan op de koolhydraten uit het Westerse dieet. Je eet dan dus niet alleen minder koolhydraten, ze geven je ook nog eens meer verzadiging doordat je er simpelweg langer over doet om ze op te eten.

Bovendien zijn de koolhydraten uit het Westerse dieet ook nog eens te lekker gemaakt waardoor je er makkelijk te veel van eet.

Enorme toename

Slechts enkele jaren terug, omstreeks 1800, gebruikte de gemiddelde Amerikaan slechts 2 kilo suiker per jaar. Vandaag de dag eet een Amerikaan al meer dan dat in slechts twee weken. En de Nederlander die 284 gram suikers per dag eet zit in een week al op 1988 gram, bijna 2 kilo per week. Dit is een schokkende toename in slechts enkele generaties. Als je dan vervolgens ook nog rekening houdt met het feit dat wij steeds minder zijn gaan bewegen dan snap je de hele obesitas epidemie meteen.

De oorzaak van deze toename is een verregaande verfijning van het verbouwen en verwerken van suikerriet en de suikerbiet. Hier zijn we werkelijk zo goed in geworden dat suiker spotgoedkoop is geworden. Als het dan ook nog eens lekker is, conserverende eigenschappen heeft en goed verkoopt dan is het logisch dat de voedingsmiddelenindustrie het werkelijk overal aan toevoegt.

In de 21-dagen menu’s die ik heb ontwikkeld houd ik een maximum aan van het aantal koolhydraten per dag.